راهکار کلی حفظ سلامت دندان و لثه چیست؟
تمیز و سالم نگه داشتن دهان و مراقبت از دندان بسیار آسان و با اقدامات روتین زیر ممکن است:
• مسواک زدن قبل از خواب و حداقل یک بار دیگر در روز با خمیر دندان فلورایدی
• خالی کردن آب پس از مسواک زدن به جای قرقره کردن آن تا فلوراید بیشتر در دندان بماند.
• تمیز کردن لای دندان ها با نخ دندان حداقل یکبار در روز
• عادت غذایی خوب که شامل کمتر خوردن شکر و نوشیدنی های قندی است.
• چکاپ منظم از دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک
اکثر مردم مسواک می‌زنند اما بسیاری از استفاده از نخ دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای چک آپ غافل هستند. تغییراتی بسیار کوچک در عادات می‌توانند منجر به سلامت دهان و مراقبت از دندان در طولانی مدت شوند.
پلاک دندان چیست؟
لایه‌ای نازک و چسبناک از باکتری که مداوم روی دندان شکل می‌گیرد.
پلاک چگونه منجر به پوسیدگی دندان می‌شود؟
غذاهای حاوی شکر و نشاسته منجر به تولید اسید توسط پلاک می‌شوند که به مینا دندان آسیب می‌زند. چسبناک بودن پلاک منجر به تماس دائمی آن با دندان ها شده و پس از حمله مداوم اسید، مینای دندان شکسته و سوراخ می‌شود.
پلاک چگونه منجر به بیماری لثه می‌شود؟
اگر پلاک دندان با مسواک زدن پاک نشود و مراقبت از دندان به خوبی انجام نشود، پلاک سفت شده و تبدیل به اصطلاحا رسوب می‌شود. با تشکیل رسوب اطراف لثه پلاک زیر رسوب موادی سمی ترشح کرده و باعث عفونت و تورم لثه می‌شود. لثه از دندان دورتر شده و حفره به وجود آمده عفونی می‌شود. در صورت عدم درمان استخوان ریشه دندان سست شده و دندان ها شل شده یا خواهند افتاد.
چگونه از بیماری لثه جلوگیری کنیم؟
پاک کردن پلاک و غذای باقیمانده میان دندان ها تا حد زیادی از بیماری لثه جلوگیری خواهد کرد. در صورت تبدیل پلاک به رسوب این رسوب تنها توسط جرم گیری دندانپزشک قابل رفع خواهد بود. نکته مهم مراجعه منظم به دندانپزشک و چک آپ دندان است.
چگونه بیماری لثه را تشخیص دهیم؟
بیماری لثه هر چند استخوان ریشه دندان را تضعیف می‌کند اما معمولا بدون درد است.این بیماری معمولا خود را به صورت لثه های سرخ شده و ورم کرده که هنگام مسواک‌زدن خونریزی می‌کند نشان می‌دهد. بسیاری از این خونریزی ترسیده و آرام‌تر مسواک زده یا به کل دیگر مسواک نمی‌زنند. اما این کار اشتباه بوده و مسواک زدن صحیح و مرتب برای درمان بیماری لثه و مراقبت از دندان ضروری است.
از چه مسواکی استفاده کنیم؟
بزرگسالان باید از مسواک های سایز کوچک تا متوسط استفاده کنند. این مسواک باید شامل دندانه‌های با نرمی متوسط چند جهته و سرگرد نایلونی باشد. سر مسواک باید به اندازه کافی کوچک باشد تا به همه جای دهان مخصوصا پشت دهان که دسترسی به آن سخت است دسترسی داشته باشد. کودکان باید از مسواک های کوچک تر ولی با همین نوع از دندانه‌ها استفاده کنند. امروزه مسواک های شخصی سازی شده زیادی در بازار موجود است، مثلا برای افراد با دندان های حساس مسواک با دندانه‌های نرم‌تر، برای افراد با دندان های کج مسواک با سر کوچک و همچنین برای بیماران پارکینسونی و ناتوان فیزیکی مسواک هایی با دسته بزرگ که گرفتن آن آسان هست ساخته شده است.
مسواک های برقی چگونه کار می‌کنند؟
مسواک برقی سری چرخنده و لرزان دارد که پاک کنندگی زیاد با زحمت کم برای کاربر را به همراه دارد. هرچند برای کاربری صحیح باید در موقعیت صحیح خود در دهان قرار گیرد.
آیا مسواک های برقی بهتر از مسواک های معمولی هستند؟
تحقیقات نشان می‌دهد که مسواک های برقی به خصوص آن‌هایی که سر چرخان در هردو جهت دارند در پاک کردن پلاک دندان موثر تر هستند. مسواک برقی برای استفاده همه به خصوص اشخاص معلول و پیر که توانایی حرکتی کمی دارند مناسب هستند.
چگونه مسواک بزنیم؟
• سر مسواک را جلوی دندان قرار داده سپس مسواک را با زاویه 45 درجه تکان دهید، مسواک را به صورت دایره‌ای چندبار بر روی تمام سطوح دندان‌ها حرکت دهید.
• سطح اطراف هر دندان را نیز مسواک بزنید، زاویه دندانه‌های مسواک را مقابل لثه قرار دهید.
• این کار را برای سطح داخل دندان نیز تکرار کنید.
• برای تمیز کردن سطح داخلی دندان های جلو مسواک را به صورت عمودی بلغزانید و با قسمت جلوی مسواک حرکات کوچک دایره‌ای داشته باشید.
• سطح نیش دندان‌ها را مسواک بزنید.
• زبان را مسواک بزنید نا بوی دهان بهتر داشته و همچنین به زدودن باکتریها کمک کنید.
تعداد دفعات مسواک زدن مناسب چند بار است؟
شب قبل از خواب و حداقل یک بار دیگر در طول روز مسواک بزنید. در صورت ناراحتی و خونریزی لثه در حین مسواک زدن، به دندانپزشک مراجعه کنید.
عمر مفید مسواک چقدر است؟
مسواک های از کارافتاده دندان‌ها را پاک نکرده و حتی به لثه آسیب می‌زنند. مسواک خود را هر دو یا سه ماه یکبار و در صورت از کار افتادن دندانه‌ها حتی زودتر تعویض کنید.
باید از چه نوع خمیر دندانی استفاده کرد؟
علاوه بر خمیردندان های معمول خمیر دندان های اختصاصی با تمرکز بر هدف خاص وجود دارد. این خمیردندان ها شامل انواع خاصی برای کنترل رسوب دندان و خمیردندان مخصوص اشخاص با دندان های آسان است. خمیر دندان های محافظت کامل شامل موادی برای مبارزه با بیماری لثه، بوی بد دهان و پلاک دندان است. خمیردندان های سفید کننده با پاک کردن لکه‌ها برای بازیابی رنگ سفید طبیعی دندان مفید هستند، اما قدرت کافی برای تغییر رنگ اصلی دندان را ندارند. برخی خمیردندان های مخصوص کودکان نصف فلوراید خمیردندان های بزرگسالان را دارند. برای کودکان زیر هفت سال حتما در هنگام مساک زدن آن‌ها را راهنمایی کنید تا خمیردندان را نبلعند و پس از مسواک زدن به جای قرقره کردن آب آن را بیرون بریزند.
باید از چه مقدار خمیر دندان استفاده کرد؟
نیاز به پوشش کل سر مسواک با خمیر دندان نیست کودکان زیر 3 سال باید از لبه کوچکی از خمیردندان و بقیه باید از خمیر دندان اندازه یک بادام استفاده کنند.
خونریزی لثه هنگام پاک کردن بین دندان ها به چه معنی است؟
در روزهای اول که شروع به پاک کردن بین دندان‌ها کرده‌اید احتمال درد یا خونریزی اثه وجود دارد اما پس از مدتی با بهبود سلامت دهان این خونریزی متوقف خواهد شد. اگر خونریزی متوقف نشد به دندانپزشک مراجعه کنید. خونریزی همچنین ممکن است به دلیل پاک کردن غیر صحیح بین دندان‌ها باشد.
چگونه بین دندان‌ها را پاک کنیم؟
پاک کردن بین دندان‌ها با استفاده از مسواک مخصوص و نخ دندان یکی از مهم ترین راه های مراقبت از دندان ها است. این عمل پلاک و غذای باقیمانده بین دندان‌ها و بین لثه را که مسواک توانایی دسترسی به آن را ندارد پاک می‌کند. هنگام استفاده از نخ دندان یا مسواک بین دندانی، از الگوی ثابتی پیروی کنید و دقت کنید که دندانی را فراموش نکنید، برای این کار استفاده از آینه مفید است. پشت دندان‌ها را فراموش نکنید، همچنین پاک کردن لبه‌های هر تاج مصنوعی، پل یا ایمپلنت دندان بسیار مهم است. حداقل یکبار در روز بین دندان‌ها را تمیز کنید.
مسواک های بین دندانی
مسواک های بین دندانی در اندازههای مختلف موجود هستند. برای انتخاب اندازه درست میتوانید با دندانپزشک مشورت کنید. مسواک بین دندانی را بین انگشت شست و اشاره خود بگیرید، مسواک را به آرامی بین جای خالی دندان‌ها قرار دهید. اگر برس مسواک خم شد و در حفره بین دندان‌ها جای نگرفت سایز آن بزرگ بوده و باید از مسواک اندازه کوچکتر استفاده کرد.
نخ دندان
• 45 سانتیمتر از نخ دندان را ببرید و بخشی از آن را دور یک انگشت از هر دست بپیچید.
• نخ دندان را با انگشت شست واشاره محکم بگیرید به طوریکه حدود 3 سانتیمتر از نخ بین آن‌ها باشد. نخ را به آرامی بین دندان‌ها فرو ببرید. دقت کنید که نخ را روی لثه‌ها نلغزانید.
• هنگام رسیدن نخ به لبه لثه آن را به شکل c ماند به دور دندان بچرخانید.
• نخ را به آرامی از زیر دندان و بالای لثه بیرون بکشید.
• پشت آخرین دندان را از یاد نبرید.
• الگوی مشخصی برای نخ دندان کشیدن داشته باشید. مثلا از بالا شروع کرده و از چپ به راست حرکت کنید سپس به پایین بروید و همین الگو را تکرار کنید. با این روش همه دندان‌ها را نخ دندان زده و هیچ دندانی را فراموش نخواهید کرد.
فواید استفاده از دهانشویه چیست؟
دهانشویه فلورایدی می‌تواند از پوسیدگی دندان جلوگیری کند. همچنین دهانشویه آنتی‌باکتریال به کنترل پلاک ها و کاهش خطر بیماری لثه کمک می‌کند. اگر برای بهبود بوی بد دهان از دهانشویه استفاده می‌کنید بهتر است به جای اینکار به دندانپزشک مراجعه کنید چرا که بوی بد دهان می‌تواند نشانه‌ای از بیماری دندان و لثه باشد.
نقش رژیم غذایی در سلامت دندان چیست؟
برخلاف باور عامه میزان شکر در غذا نقش زیادی در پوسیدگی دندان ندارد، بلکه تعداد دفعات مصرف شکر اهمیت دارد. رفع خاصیت اسیدی ایجاد شده توسط شکر برای دندان‌ها بیش از یک ساعت طول می‌شد. و در طول این یک ساعت دندان ها زیر حمله اسید هستند پس کمتر کردن تعداد دفعات مصرف شکر اهمیت زیادی در جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها دارد. جویدن آدامس های بدون شکر و نوشیدن آب بعد از غذا به رفع اثر سریعتر این اسیدها کمک می‌کند.
چگونه باید دندان مصنوعی را تمیز کرد؟
مراقبت از دندان مصنوعی مانند مراقبت از دندان طبیعی مهم است. تکه‌های غذا ممکن است در لبه دندان‌های مصنوعی باقی بماند و در صورت پاک نشدن از دندان فاسد شود. برای مسواک زدن دندان مصنوعی مسواکی جدا داشته باشید روند کلی مسواک زدن دندان مصنوعی به صورت مسواک زدن، خیس خوردن و مسواک زدن دوباره است. قبل از خیس خوردن دندان‌ها آن‌ها را مسواک بزنید تا تکه‌های غذا از آن جدا شود.
دندان‌های مصنوعی را در پاک کننده‌ای مخصوص غوطه ور کنید و سپس دوباره آن‌ها را مسواک بزنید. مطمئن شوید که همه سطوح دندان‌ها به خصوص سطحی که بر روی لثه سوار می‌شود را مسواک زده‌اید. اگر دندان‌های مصنوعی لکه یا ناهمواری داشتند آن را با دندانپزشک در میان بگذارید.
">
">
">
